Cardoun-blanc
Silybum marianum
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Cardoun-de-Marìo, Merlus-de-champ, Panicaut-blanc, Galifo, Cachofle.
Noms en français : Chardon Marie, Artichaut sauvage.
Descripcioun :Cardoun proun couneigu de nòsti campagno. Es uno grando planto de l'an (0,5 à 3 m), forto, emé d'espinasso que fan proun mau (subretout aquéli de la flour coumpausado). L'ivèr se recounèis à si rouseto de gràndi fueio tacado de blanc.
Usanço :Tout èi bon à manja dins lou cardoun blanc, di racino i fueio en passant pèr li tijo, sènso óublida li cor di flour que s'adoubon coume de cachofle, après avé leva lis espino ! Li grano podon servi à faire uno meno de cafè. Lou cardoun-de-Marìo caup de silimarino bono pèr lou fege e la vesiculo : faire d'infusioun de racino (P. Lieutaghi op.cit., p. 156).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Silybum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Silybum marianum (L.) Gaertn., 1791
Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810